Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Cao Lan ở Kim Phú
Cũng như các dân tộc khác, dân tộc Cao Lan có nhiều phong tục truyền thống mang bản sắc riêng, trong đó có nghệ thuật trình diễn dân gian như: Hát Sình ca, múa Chim gâu, Xúc tép… đã góp phần làm phong phú thêm cuộc sống tinh thần của dân tộc. Ông Vũ Đức Lợi, Bí thư chi bộ, trưởng thôn 14, xã Kim Phú chia sẻ:Thôn 14 hiện có 178 hộ gia đình, trong đó đồng bào Cao Lan chiếm hơn 90%, để giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc mình trước nguy cơ bị mai một, năm 2018 cộng đồng dân tộc Cao Lan ở đây đã thành lập CLB giữ gìn bản sắc dân tộc với 28 thành viên. Qua 3 năm đi vào hoạt động đến nay CLB đã thu hút được 64 thành viên, để CLB hoạt động có hiệu quả các thành viên trong CLB tự nguyện đóng góp tiền mua trang phục, dụng cụ. Không chỉ tập hát những làn điệu Sình ca hay tập múa những điệu múa truyền thống quen thuộc, câu lạc bộ còn khuyến khích thành viên sử dụng tiếng nói của dân tộc mình trong sinh hoạt hàng ngày. Câu lạc bộ được duy trì sinh hoạt đều đặn hàng quý tại nhà văn hóa thôn; giao lưu văn hóa, văn nghệ, truyền dạy cho thế hệ trẻ những điệu hát, điệu múa của dân tộc mình; giữ gìn tiếng nói, trang phục thông qua việc giao tiếp, trò chuyện. Ngoài ra, tại các buổi sinh hoạt thôn, câu lạc bộ cũng đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, giúp bà con dân tộc Cao Lan hiểu rõ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống.
Phụ nữ Cao Lan xóm 14, xã Kim Phú ( Tp Tuyên Quang ) trưng bày đặc sản của dân tộc mình
Đặc sản của dân tộc Cao Lan
Hiện nay, toàn xã có 5 Câu lạc bộ gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Cao Lan được thành lập tại các thôn: 12, 14, 16, 17, 18 với hơn 200 thành viên. Để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Cao Lan, trong thời qua chính quyền địa phương cũng đã tích cực quan tâm tăng cường phổ biến sâu rộng Luật Di sản văn hóa đi đôi với tuyên truyền giáo dục pháp luật để chính quyền, các tổ chức xã hội, đoàn thể nhân dân thấy rõ tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, hằng năm xã đã tổ chức các buổi giao lưu văn hóa - văn nghệ giữ gìn bản sắc dân tộc, tổ chức các lễ hội Xuân mang đặc sắc của đồng bào dân tộc Cao Lan... hướng tới bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc Cao Lan. Chị Nông Thị Ngọc, Chủ tịch Hội LHPN xã Kim Phú cho biết: Kim Phú được biết đến qua Lễ hội Đình làng Giếng Tanh được tổ chức vào ngày 10-1 âm lịch hàng năm. Đây là lễ hội truyền thống lớn nhất của người Cao Lan trên địa bàn tỉnh. Những năm gần đây, quy mô lễ hội ngày càng lớn. Không chỉ người Cao Lan mà cả các dân tộc khác trong vùng như Kinh, Tày, Mường, Dao... cũng nô nức kéo về dự hội. Lễ hội đã thu hút nhiều câu lạc bộ, nghệ nhân người Cao Lan ngoài huyện, ngoài tỉnh tham gia như huyện Hàm Yên, tỉnh Yên Bái, Vĩnh Phúc...Văn hóa người Cao Lan rất đặc sắc, phong phú với những điệu múa truyền thống mang ý nghĩa rất lớn trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào dân tộc Cao Lan nơi đây. Sự phát triển của xã hội hiện đại khiến nguy cơ văn hóa của người Cao Lan trong xã bị mai một. Nhận thức được vấn đề để bảo tồn và lưu giữ loại hình văn hóa truyền thống, Hội LHPN xã chúng tôi luôn khuyến khích các thế hệ trẻ học tập loại nhạc cụ, điệu hát, múa… góp phần quan trọng vào việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy nghệ thuật để các giá trị văn hóa dân tộc Cao Lan mãi trường tồn với thời gian”.
Điệu múa "còn" của dân tộc Cao Lan tại xóm 14, xã Kim Phú ( Tp Tuyên Quang )
Đặc trưng văn hóa truyền thống của dân tộc Cao Lan trên địa bàn xã Kim Phú từng bước được bảo tồn và phát huy giá trị, đã tạo nên sự thống nhất trong đa dạng về văn hóa làm nền tảng xây dựng xã hội, con người trong thời kỳ mới. Thời gian tới, xã Kim Phú sẽ tiếp tục kết hợp bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiên tiến nhưng vẫn đậm bản sắc, qua đó, vừa giữ được truyền thống dân tộc vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là lĩnh vực du lịch./.
Bài và ảnh: Duy Khanh( Trung tâm VH,TT và TT thành phố)
